Endoskopowy zabieg w obrębie kręgosłupa lędźwiowego techniką UBE
Klinika Ortopedii Kręgosłupa Dorosłych jako pierwsza w Polsce zastosowała endoskopową technikę UBE leczenia schorzeń kręgosłupa.
UBE to skrót Unilateral Biportal Endoscopy oznaczający technikę endoskopową z dwóch nacięć – tzw. portów – po jednej stronie kręgosłupa. Przypomina artroskopię stosowaną powszechnie w ortopedii. Artroskopia, czyli wziernikowanie stawów, korzysta z przestrzeni jamy stawowej. W kręgosłupie odmienna anatomia z przyczepem masywnych mięśni w obrębie tylnych elementów kręgów stwarza konieczność wytworzenia niewielkiej przestrzeni dla wizualizacji struktur kostnych i więzadłowych, a następnie struktur nerwowych podczas wykonywania zabiegu.
Zabieg wykonywany jest przez dwa półcentymetrowe nacięcia.
Jeden dostęp służy do monitorowania przebiegu zabiegu przy pomocy optyki artroskopowej. Poprzez drugi dostęp wprowadzane są narzędzia pozwalające na szerokie odbarczenie struktur nerwowych zarówno poprzez usunięcie tkanki więzadła żółtego, jak i przerośniętych struktur kostnych uciskających struktury nerwowe w przebiegu stenozy kręgosłupa. Pomimo, że nacięcia dostępowe wykonywane są po jednej stronie, technika pozwala na wykonanie operacji kanału kręgowego i kanałów korzeniowych obustronnie, co jest niemożliwe w przypadku starszych technik. Metoda UBE umożliwia leczenie operacyjne schorzeń zarówno w obrębie kręgosłupa lędźwiowego, które są najczęstsze, jak i szyjnego oraz piersiowego.
Tym samym technika UBE nie jest techniką uzupełniającą, ale dalece rozwijającą możliwości zastosowania endoskopii w stosunku do metody jednodostępowej, która w większości dedykowana jest do leczenia izolowanej patologii krążka międzykręgowego.
Pierwsze zabiegi endoskopowe w chirurgii kręgosłupa w Ortopedyczno-Rehabilitacyjnym Szpitalu Klinicznym im. W. Degi UM w Poznaniu wykonywane były w 2009 roku. Na bazie zebranych doświadczeń w 2014 roku opublikowana została praca prezentująca autorską technikę operacyjną z dostępu poprzez staw międzykręgowy, która jest cytowana w międzynarodowym piśmiennictwie (Kubaszewski Łukasz i wsp.: Foraminoplastic transfacet epidural endoscopic approach for removal of intraforaminal disc herniation at the L5-S1 level. Wideochir Inne Tech Maloinwazyjne). W 2018 roku Szpital przystąpił do projektu pn. „Poprawa funkcjonowania ponadregionalnego wysokospecjalistycznego ośrodka medycznego poprzez zakup wyposażenia dla Ortopedyczno – Rehabilitacyjnego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu” i otrzymał dofinansowanie w kwocie 12 636 607,47 zł na zakup nowoczesnego sprzętu, dzięki któremu wszedł na nowe pola działalności i wykonuje zabiegi endoskopowe z pojedynczego dostępu w schorzeniach krążka międzykręgowego – relacjonuje Dyrektor Przemysław Daroszewski.
Metoda UBE zwiększa grupę chorych, którzy mogą być leczeni przezskórnymi metodami małoinwazyjnymi, w szczególności w zaawansowanych stadiach choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Ma także pozytywny wpływ na postępowanie anestezjologiczne. Poprzez skrócenie czasu trwania samej procedury chirurgicznej oraz znaczną redukcję inwazyjności i urazowości tkanek zmniejszeniu ulega ilość podawanych środków anestetycznych podczas zabiegu. W efekcie proces budzenia pacjenta odbywa się sprawniej, a tym samym mniejsze jest ryzyko wystąpienia groźnych powikłań krążeniowo-oddechowych. W okresie pooperacyjnym stosuje się mniej środków przeciwbólowych, które szczególnie u osób z licznymi schorzeniami współistniejącymi, ulegają wolniejszemu metabolizmowi. Wszystko to wpływa na większy pooperacyjny komfort pacjenta oraz szybszy proces gojenia i rehabilitacji. W ocenie dr Jerzego Drobińskiego – Ordynatora Oddziału Intensywnej Opieki Medycznej i Pooperacyjnej Ortopedycznej oraz Kierownika Bloku Operacyjnego, planowane wykonywanie zabiegów UBE z wykorzystaniem znieczuleń miejscowych przez operatorów oraz tzw. analgosedacji przez anestezjologów spowoduje dalszą poprawę bezpieczeństwa pacjentów w okresie okołooperacyjnym, jak miało to miejsce kilka lat temu, np. w chirurgii naczyniowej podczas zabiegów implantacji stentgraftów aortalnych.
Technika UBE, w porównaniu z technikami z pojedynczego dostępu, jest bezpieczniejsza dla chorych. Ciągła wizualizacja struktur nerwowych jest niemożliwa w innych technikach endoskopowych. To wpływa zarówno na zmniejszenie ryzyka powikłań, jak i pozwala na wykonanie znacznie szerszego zakresu zabiegu, włącznie ze stabilizacją międzytrzonową. Jednocześnie umożliwia chorym skrócenie pobytu po zabiegu do 24 godzin oraz czasu rekonwalescencji. Jak wskazują doświadczenia innych ośrodków europejskich, technika ta pozwala również zredukować liczbę chorych kwalifikowanych wcześniej do zabiegów z zastosowaniem implantów – wyjaśnia dr hab.
Łukasz Kubaszewski, prof. UM – Kierownik Kliniki.
Moje zainteresowanie techniką były spowodowane zarówno naszymi dotychczasowymi doświadczeniami w stosowaniu technik małoinwazyjnych, jak i trendami obserwowanymi w najlepszych ośrodkach chirurgii kręgosłupa w Polsce i na świecie – mówidr hab. Łukasz Kubaszewski,. Techniki endoskopowe zaczynają zajmować coraz istotniejsze miejsce w chirurgii kręgosłupa, ale też coraz częściej wskazywane są przez pacjentów. Metoda UBE, rozwijana w tej formie w krajach azjatyckich, od ponad roku cieszy się coraz większą popularnością w Europie oraz za oceanem, ze względu na bezpieczeństwo jak i szeroki zakres możliwości. Zespół Kliniki odbył specjalistyczne szkolenie w szpitalach w Turcji oraz we Francji.
Klinika Ortopedii Kręgosłupa Dorosłych powstała w 2020 r. pod przewodnictwem dr hab. Łukasza Kubaszewskiego. Od tego czasu przyczynia się do rozwoju medycyny poprzez wdrażanie nowoczesnych technik operacyjnych w Ortopedyczno – Rehabilitacyjnym Szpitalu Klinicznym im. W. Degi w Poznaniu. Dyrektor Szpitala Przemysław Daroszewski przekazał gratulacje zespołowi doc. Kubaszewskiego i życzył dalszych sukcesów.
